Serigrafi baskı tekniğinin geçmişini tam anlamı ile aydınlatmak biraz güçtür. Çünkü diğer baskı tekniklerinde olduğu gibi, serigrafi baskı tekniğinde’de keşfedilme, ilk defa kullanma, geliştirme asıl buluşun sınırları birbirine karışmıştır. Serigrafi baskı insanlığın ilk çağlarına kadar uzanır. Havai ve Fuji adalarının ilk sakinlerinin bitki liflerinden yaptıkları örmelerin süslemeleri gibi tarihi buluntuları örnek olarak gösterilir. Arzu duyulan baskı desenleri muz yapraklarından kesilerek elde edilmiş şablona toprak boyar maddesi dökülerek baskıların yapıldığı ortaya çıkmıştır.
Somut başka deliller elde olmadığı müddetçe şablon baskı öncüleri Japonlardır. 16ncı yüz yılda Kimono Uesugi Ken Schin kağıt ve saç kılı örmesi ile şablon baskısı yaptığını görmekteyiz. Yine 1634-1736 yılında Yuzensoi Miyasaki ve 1822 – 1890 yıllarında yine japon “Zisukeo Hirose” saç kılı şablonları ile tekstil baskı yapıldığı ortaya çıkmıştır. Japon şablonları o dönemlerde özel olarak hazırlanmış kağıttan şablon parçaları birbirine bağlı olmaksızın, çift olarak kesilen ve önceden basılması düşünülen motif şekline sokulur. Ara baskıları ise çok ince ipek ipliği veya insan saçı ile birbirine bağlanır. Bu şekilde elde edilen saç köprüler, düz bir satıhta birleştirilir ve sonra çerçeveyle gerilen, şablon yüzeyi çift yapraklar arasında yapıştırılırdı. Bu teknikle hazırlanan şablonlarda Japonlar yüzyıllarca renkli serigrafi baskı tekniği uygulamışlar ve bu konuda öncü olmuşlardır.
Serigrafi baskının endüstrileşmesinde ilk bulguları 17 nci yüzyılda görüyoruz. Öncü çalışmalar İngilterede ve sonunda Amerika ve nihayet Avrupa ilk serigrafi şablon patenti İngilterede 1907’de Samuel Simon tarafından alınmış. Sanayi serigrafi makina patentinin ise Amerikalı “John Pılswortlı”tarafından alındığını görmekteyiz. Amerikalılar saatte 1500 adet baskı yapabilen serigrafi baskı makinası geliştirdiler fakat enteresan tarafı, bu tip makinalar çok lüks diye satış pazarı bulamadılar ve deney yapılmak üzere serigrafçılara kiralamak zorunda kalındı. Müteakip yıllarda ilk serigraf baskı şirketi 1918 yılında “Edvard A.0wens” tarafından Londrada kuruldu. Serigrafi baskı sistemi ile ilk tekstil makinası 1924 yılında Joseph J.Adajıan tarafından imal edildi.Şablon ipeğinde ilk fosfor bronz metali ile örülmüş baskı ipeginin patenti 1920 yılında ‘Dr. Engelmann Sidney’l tarafından Amerikada alınmıştır .
Şablon filmi ve kimyasının gelişmesi ayrıca yeni endirekt filmlerin patentinin 1930 yılında Joe Ulao tarafından alındığını görüyoruz. İlk serigrafi mürekkebi 1922 yılında Naz-Dar aynı yıl İngilterede Dane Co. firması ve Almanyada 1925 yılında Hermann Proll tarafından imal edilmiştir. Asıl göze çarpan rotasion metal serigrafi baskı tekniği 1963 yılında Hollandalı Stork ailesi tarafından geliştirilip piyasaya sunuldu. Dünya serigrafi baskı sanayanin birleşebilmesi gayesi ile 1948 yılında Screen Process Printing Association Enternasional serigraficiler birliği Şikagoda kuruldu. Asıl serigrafi sanayisindeki gelişme, modornleşme, otomatikleşme ve birtakım normlara bağlanması ile oldu. Serigrafi fuarı espa-70 Hamburgda başlamış ve bugünkü tekniklere gelinmiştik.
Serigrafi baskı rakle olarak adlandırılan sert plastik ile boyanın boya eleğinden geçirilerek üzerinde işlem gerçekleştirilecek ürün üzerine yapılan baskı tekniğidir. Bu baskı tekniğinde kullanılan kalıp; polyester iplik ile dokunan kumaşın gerilmesiyle oluşturulur. Daha sonra kalıp üzerine ışığa duyarlı emülsiyon sürülür ve baskısı yapılacak işin filmi ile pozlandırılıp su ile yıkanarak kalıp hazır hale getirilir. Kalıp üzerine aktarılan şablon içine mürekkep konularak rakle dediğimiz sert plastik ile bastırmak sureti ile baskı yapılacak yüzeye görüntü aktarılır. Serigrafi baskı diğer baskı tekniklerinden farklı olarak tahta, taş, porselen, kumaş, metal ürünlere uygun olmasıdır. Aynı şekilde istenilen ebatta ve büyüklükteki baskılarda ipek baskı baskı tekniği ile rahatlıkla kullanılabilir.
Serigrafi Baskı Nasıl Uygulanır?
Serigrafi baskı işlemini gerçekleştirmek için 4 temel adımı takip etmek gerekir. Öncelikle ilk sırada pozlama, sonra yıkama, boya koyma ve son aşamada ise ragle işlemi gerçekleşir. Bu aşamalardan sonra kullanılacak malzeme üzerine ipek baskı baskı işlemi gerçekleşir. Serigraf baskı verimli bir şekilde yapabilmek için en temel malzemeler serigrafi baskı kalıbı, boya, ragle, kullanılacak ürün ve en önemlisi de sudur.
Serigrafi baskı kalıbının yapımı için gerekli malzemeler; serigrafi baskı kalıbını hazır olarak çerçeveye gerilmiş vaziyette satın alabilirsiniz. Daha sonra ışığa duyarlı emülsiyon kalıp üzerine sıvanır ve kurutma cihazında kurutulur. Baskısını yapmak istediğimiz görüntünün filmi kalıp ile beraber pozlandırma şasesinde mor ışık altında pozlandırılır. Daha sonra kalıp su ile yıkanarak görüntü kalıp üzerinde baskısını yapmak istediğimiz yerler boş diğer yerler dolu olarak karşımıza çıkar. Kalıp üzerine mürekkep koyum rakle ile bastırdığımızda kalıp altına koyduğumuz malzeme üzerine görüntü aktarılmış olur.
Kabaca anlattığımız serigrafi baskı tekniğinin tabiki incelikleri vardır. Basacağımız işin durumuna göre kullandığımız kalıbın ipek numarası, gerginliği ve baskıda kullandığımız mürekkebin özellikleri, raklenin özellikleri hepsi bir arada uygun malzemeler kullanıldıktan sonra bir usta elinde güzel bir görüntü çıkar.
Serigrafi Baskı Nerede Kullanılır?
Serigrafi baskı köklü bir geçmişe sahip olmakla beraber günümüzde de yaygın bir şekilde tercih edilmektedir. Bu nedenle en çok kullanılan alanlardan birisi tekstil sanayisidir. Kumaşlar üzerine uygun baskı işlemleri yapılarak ürünler daha dikkat çekici hale getirilir. Bunun dışında grafik sanatlarında ve reklam malzemelerinde de ipek baskı baskı tercih edilir.
Serigrafi baskı kullanım alanı oldukça geniştir. Daha önce de belirttiğimiz gibi en çok tekstil sektöründe kullanılmaktadır. Bunun için yapılmış özel serigrafi baskı makineleri vardır. Bu makineler ile kumaş üzerine bobinden bobine 4 renk baskı yapabilen çok gelişmiş serigrafi baskı makineleri vardır. Bunun yanında serigrafi baskı tekniği elektrik ve elektronik sanayisinde, kozmetik, reklam, promosyon, otomotiv gibi sektörlerde kullanılmaktadır.
Serigrafi Baskı Tekniğinin Avantajları
Serigrafi baskı tekniği ile ofset baskı tekniğini karşılaştıracak olursak; ofset baskı tekniğinde sadece kağıt ve karton gibi malzemeler üzerine baskı yapılabilmektedir, serigrafi baskı tekniğinde ise kağıt ve karton dahil düz veya yuvarlak her türlü malzeme üzerine baskı yapmak mümkündür. Plastik, ahşap, metal, cam, kumaş gibi malzemeler ile yuvarlak formdaki malzemelere de yuvarlak serigrafi baskı makinesi ile baskı yapmak mümkündür.
Serigrafi Baskı İle Hangi Ürünler Hazırlanır
Serigrafi baskı tekniğinin birçok sektörde kullanıldığını söylemiştik. Tekstil sektöründe renkli ve göz alıcı renkler ile giysiler imal edilebilir veya yine renkli ve göz alıcı çantalar basılabilir. Kozmetik sektöründe ise ürünlerin üzerine basılan tanıtıcı ve dikkat çekici renkler logolar ve yazılar ile parfüm şişeleri ve kozmetik ürünleri daha cazip hale getirilebilir. Elektrik ve elektronik sanayisinde baskılı devreler ve cihaz üzerindeki yazılar, logolar ve şekiller serigrafi baskı tekniği ile imal edilir. Evimizde kullandığımız beyaz eşya ürünlerinin üzerindeki yazılar genellikle serigrafi baskı ile basılmaktadır.
Serigrafi Baskı Gereçleri Nelerdir?
Serigrafi baskı tekniğinde kullanılan malzemeler yapacağımız baskıya göre belirlenmelidir. Ama kabaca kullanılan ana malzemeler şunlardır; serigrafi baskı kalıbı, serigrafi mürekkebi, rakle ve serigrafi baksı makinesi.
Elek Dokumalar
Elek dokuma diğer adıyla gazeler üç gruba ayrılır. İpek dokuma, daha çok orta boy baskılarda kullanılan bir üründür. İpek malzemesinden yapılır bu nedenle oldukça esnektir. Sentetik dokuma, mürekkep geçirgenliği fazla olan bu ürün plastikten elde edilir. Dayanıklı olmasından dolayı uzun yıllar sorunsuz bir şekilde kullanılabilir ve sentetik dokuma kimyasal maddelere karşı oldukça dirençlidir. Metal dokuma, esnek olmayan bir özellik gösterdiğinden dolayı kolay bir şekilde kırılabilir. Bronz ya da paslanmayan Çelik teller dokunarak hazırlanır.
Çerçeveler
Tercih edilen dokuma uygun ahşap ya da metal çerçeveye gerilerek işleme başlanır. Ahşap çerçeveler oldukça kullanışlı ve hafif ürünlerdir. Fakat ahşap çerçeveler nem ve sıcaklık karşısında çabuk deforme olma özelliğine sahiptir. Eğer ahşap çerçeve kullanılacaksa da çam tahtası daha sağlam ve dayanıklıdır. Metal çerçeveler ise alüminyum ya da boyalı demir borulardan elde edilir. Metal çerçevelerin en önemli dezavantajı paslanabilir. Böyle durumlarda dokuma zarar görebilir.
Rakle
Rakle diğer ismi ile sıyırıcı, elek üzerindeki deliklerden, görüntünün baskı yapılacak malzeme üzerine geçmesini sağlayan araçtır. Rakle için daha çok kauçuk malzeme tercih edilir. Rakle tutma aparatı ağaç ya da aluminyum malzemeden yapılabilir. Rakle seçimini baskı malzemesinin özelliğine, tercih edilen mürekkebe ve motifin yüzeye ne derece yayılacağına ve yine modelin özelliğine uygun yapmak gerekir.
İnceltici
Serigrafi baskı mürekkebi kutularında koyu bir kıvamda bulunur. Kullanmadan önce mürekkep belli bir kıvama gelmesi gerekmektedir. Bunun için mürekkebin vizkozitesini ayarlamak için inceltici tinerler kullanılır. İnceltici kullanılarak hazırlanan mürekkepler ipek dokudan yani gözeneklerden daha hızlı bir şekilde geçer. Boya inceltilmesi ile en çok kullanılan madde terebentin maddesidir.
Serigrafi Baskı Fiyatları
Serigrafi baskı fiyatları yapılacak işin özelliklerine göre değişiklik göstermektedir. Ofset baskıda olduğu gibi sadece kağıt ve karton üzerine baskı yapmaktan çok daha fazla özellikte malzeme üzerine baskıda kullanıldığı için baskı fiyatları da yapılacak işin cinsine göre değişiklik göstermektedir. Kaç renk kullanılacağı, kaç adet basılacağı, basılacak işin boyutları, baskıdan sonra fırınlama gibi bir işlemin yapılıp yapılmayacağı gibi bir çok özellik göz önüne alınarak fiyatlar belirlenmektedir. Onun için belli bir fiyat listesi hazırlamak güçtür.
Serigrafi Baskı Videosu
Serigrafi ondokuz yıllık birikimimizle yaptığımız en iyi işlerden biridir. Bu baskı tekniği ile düz veya yuvarlak zeminli yüzeylere baskı yapabilmekteyiz. Yerine göre UV veya solvent mürekkepler kullanarak serigrafi yapmaktayız. Serigrafi reklam tekniği ile başta boya imalatçılarına boya renk kartelası yapıyoruz. Daha sonra ; opak-şeffaf pvc üzerine firmanızı tanıtıcı etiketler, camlara içeriden yapıştırılıp dışarıdan okunan magaza etiketleri, makine imalatçılarının kullandığı metal etiketler, daha çok elektrik eloktronik sanayisinde kullanılan leksan etiketler, ofset baskısı yapılmış işlere uygulanan kısmi lak, emboss lak ve efekt lak uygulamaları serigraf tekniği ile yapılmaktadır.Bunun haricinde cam, ahşap veya metal malzemeler üzerine de serigraf yapmaktayız. Bunların hepsi yıllarını serigrafi baskıya vermiş uzman kadromuz tarafından titizlikle yapılmaktadır. Biz serigrafhttps://www.matbaa.info/tampon-baski baskıyı ve tampon baskı seviyoruz ve bu işi geliştirmek ve dahada ileri götürmek istiyoruz…